Verrekijker afstellen

Hoe stel ik een verrekijker af?

Je nieuwe verrekijker is binnen! En nu wil je er natuurlijk zo snel en goed mogelijk mee aan de slag. Met ons 4 stappenplan stel jij je spiksplinternieuwe en goede verrekijker gemakkelijk af.

Snel naar: In te stellen onderdelen | Verrekijker afstellen | Verrekijker gebruiken | Onderhoud | Telescoop | Spotting scope

Welke onderdelen stel je af?

  • De lenzen aan de voorkant van de verrekijker zijn de objectieflenzen. 
  • De brug zit het midden van de verrekijker, hiermee bepaal je de afstand (plooi) tussen de oculairs.
  • De oculairs deze zitten aan de achterkant van de verrekijker en hierdoor kijk je. 
  • De oogdoppen of eyecups zijn de rubberen ringen die vastzitten aan de oculairs.
  • Het dioptriewiel, hiermee wordt de laatste hand gelegd aan het scherpstellen. Als je een bril of lenzen draagt is de kans groot dat je deze niet hoeft in te stellen.
  • Het Scherpstelwiel, dit is het laatste onderdeel van de verrekijker en ook meteen het meest gebruikte. Deze zit in het midden van de verrekijker.

Je verrekijker afstellen

1 De brug afstellen

De eerste stap is ervoor zorgen dat de breedte/plooi van de verrekijker comfortabel voor je ogen komt te staan. Zet de verrekijker op de breedste stand en zet hem vervolgens aan je ogen. 

Kijk goed, zie je twee cirkels? Dan moet de plooi kleiner, stel de brug smaller in. Blijf rustig de brug verstellen tot je maar één cirkel ziet. Als je het punt hebt gevonden dat er maar één cirkel zichtbaar is, dan staat de brug goed afgesteld. 

Eén cirkel

Een goed afgestelde brug laat één cirkel zien

twee cirkels

Als de brug niet goed is afgesteld zie je twee cirkels

2 De afstand van de oogdoppen

Aan de achterkant van een verrekijker zitten de oculairs met hierop oogdoppen. De oogdoppen zorgen ervoor dat je de kijker comfortabel tegen je gezicht kunt houden, ze sluiten licht buiten en bepalen de afstand tussen de oculairs en je ogen. Draag je een bril? Dan is deze stap zo gedaan, draai de oogdoppen volledig in. Omdat je bril al de nodige afstand creëert heb je niet nog meer afstand nodig tot de oculair.

Draag je géén bril of gebruik je géén contactlenzen? Draai dan de oogdoppen helemaal uit. Kijk door de verrekijker, is het beeld scherp en helder? Perfect, dan is deze stand prima voor jou.

Is het beeld niet mooi rond of zie je zwarte vlekken? Draai dan de doppen een klein beetje in en kijk nog een keer. Speel met de afstand en draai steeds kleine stukjes tot je een perfect scherp en cirkelvrij beeld hebt. Heb je dit punt gevonden, super! De oogdoppen zijn ingesteld. 

oogdoppen en dioptrie

3 De dioptrie scherpstellen

Vrijwel iedereen heeft een kleine afwijking in sterktes tussen beide ogen. In het dagelijks leven merk je hier niet veel van. Toch merk je met een verrekijker dat het beeld niet helemaal scherp is als je de dioptrie niet instelt. De kans is aanwezig dat je ogen dit compenseren, maar dat kan vermoeiend zijn voor je ogen. Daarom gaan wij in deze stap uitleggen hoe je de dioptrie goed afstelt. 

Voor deze stap is het belangrijk dat je ongeveer 12 meter ver kunt kijken. Als je een goede plek hebt gevonden ga je op zoek naar het dioptriewiel. Die kan op drie plaatsen zitten. Vaak in het oculair, soms op de brug en soms in het scherpstelwiel. Het is een kleine ring die je apart instelt.

Gevonden? Perfect, dan is het nu tijd om door de verrekijker te gaan kijken. Bekijk je omgeving en zoek daarna een herkenningspunt op ongeveer 12 meter afstand, het zou het mooiste zijn als dit een contrastrijk object is, denk aan een verkeersbord of letters.

Tijd om scherp te stellen. Sluit je rechteroog en kijk alleen met links. Zoek het herkenningspunt. Draai aan het dioptriewiel tot het beeld voor je linkeroog haarscherp en kristalhelder is. Sluit daarna je linkeroog en open je rechteroog. Zoek hetzelfde herkenningspunt en draai weer aan het dioptriewiel tot ook dit beeld haarscherp en kristalhelder is. Ook met dit oog is alles perfect te zien? Open dan nu beide ogen en geniet van je subliem afgestelde verrekijker. 

Nog een laatste tip voor het instellen van de dioptrie. Bij sommige kijkers kun je de instelling niet vastzetten. Noteer of onthoud dan goed de dioptrie instellingen. Daar heb je de volgende keer dat je op pad gaat profijt van.

4 Scherpstellen op het object

Als allerlaatste stel je met het scherpstelwiel scherp op het object wat je wil bekijken. Deze manier van scherpstellen gaat gemakkelijk en snel. Neem hier altijd even de tijd voor. Anders gaan je ogen compenseren voor de onscherpte en raken  je ogen snel vermoeid.

scherpstellen object

Je verrekijker gebruiken

Na het instellen kun je gaan kijken. Om zoveel mogelijk plezier te beleven en behouden met je verrekijker geven we je nog graag een aantal tips en tricks mee.

Wees lief voor je verrekijker

Een verrekijker is een draagbaar precisie-instrument dat je leven lang mee kan gaan. Je verrekijker verdient daarom een beetje extra liefde en aandacht. Natuurlijk, verrekijkers worden zo gemaakt om super stevig en robuust te zijn. Maar helaas, ze zijn niet onverwoestbaar.

Behandel je de kijker ruw of laat je hem vallen, dan loop je het risico op schade. In het ergste geval wordt de collimatie (interne afstelling) van de kijker verstoord. Maar natuurlijk kun je ook cosmetische schade oplopen of je oogdoppen beschadigen. Probeer dit te voorkomen. Met een stevige riem hang je de kijker veilig om je nek. Met een zacht hoesje berg je de kijker veilig op.

Kijk niet door je verrekijker tijdens het lopen

Lopen terwijl je door een verrekijker kijkt is erg gevaarlijk. Doe dit dan bij voorkeur ook niet. Afstanden zijn moeilijk in te schatten en je loopt het risico obstakels over het hoofd te zien.

Gebruik eens een statief

Wanneer je jouw kijker langdurig gebruikt, kun je vermoeide armen krijgen. Je armen stilhouden wordt hierdoor lastiger. Veel verrekijkers zijn met een statief te gebruiken. Sommigen hebben hiervoor direct een aansluiting, andere hebben een adapter nodig. Afhankelijk van je type verrekijker bestaan er verschillende adapters en statieven. Met een statief kun je langdurig naar één object kijken zonder vermoeide armen.

statief gebruiken

Comfortabel kijken

Een 8x vergroting is over het algemeen een prettige vergroting. Met de vergroting wordt bedoeld hoe dichtbij een object lijkt. Hiermee zijn de kijkers niet alleen lichtsterker dan bij een 10x vergroting, ook het gezichtsveld is breder. Dit heeft als voordeel dat trillingen vanuit je handen minder merkbaar zijn. Door de hogere lichtsterkte en de stabiliteit zijn de 8x verrekijkers ideaal voor de actieve kijker en allround inzetbaar.

Met een 10x verrekijker wordt het gezichtsveld kleiner maar lijkt het object waarnaar je kijkt nog dichterbij. Hierbij is het beeld wel gevoeliger voor trillen. Belangrijk is daarom jezelf te stabiliseren, gebruik bijvoorbeeld een statief of ga lekker zitten aan een tafel. Er komt wat minder licht uit de kijker dan bij een 8x dus in de schemer wordt je beeld wat donkerder.

Je verrekijker onderhouden

Bij regelmatig gebruik kan een verrekijker vies worden. Onderhoud is dus belangrijk. Hiermee voorkom je wazige beelden, krassen en beschadigingen. Onderhoud kost niet veel tijd en is zo gedaan. Lees je mee? We leggen het stapsgewijs in de goede volgorde uit.

Houd de lenzen schoon

Maak er een gewoonte van even de objectieven en oculairs goed schoon te maken voordat je de kijker opbergt. Eerst moeten de stof- en zandkorrels verwijderd worden. Dat doe je als volgt; hou de lens die gereinigd moet worden naar beneden. Gebruik een borstel of lenspen om de korrels zachtjes weg te borstelen. De korrels vallen naar beneden en dus weg van de lens. Controleer daarna de lenzen nog of alle korrels echt weg zijn, dit kan eventueel met een loep.

Is je verrekijker waterdicht? Dan mag je de lenzen ook afspoelen onder de kraan met lauw water. Let op gebruik hiervoor nooit een (lens)doekje. Want dan wrijf je de korrels over de coating of lens heen en dit veroorzaakt minuscule krasjes en beschadigingen.

Om de lenzen te reinigen en/of te ontvetten kun je een microvezeldoek en speciale reinigingsvloeistof gebruiken. De microvezeldoek wordt meestal bij een verrekijker geleverd. Daarnaast is het gebruik van een reinigingsvloeistof aan te raden. Hiermee ontvet en reinig je de lens zonder de coating te beschadigen. Doe één druppeltje reinigingsproduct op de microvezeldoek en maak zachtjes een ronddraaiende beweging. Wrijf niet te hard en ook niet in één heen-en-weerbeweging. Is de lens weer helder en schoon? Neem dan de lens af met een droge microvezeldoek tot al het residu weg is en de lens volledig schoon.

Gebruik altijd de juiste producten voor het reinigen van de lenzen. Papieren zakdoeken of keukenpapier bevatten ruwe houtvezels die lenzen onherstelbaar kunnen beschadigen. Huishoudelijke middelen, zoals aceton en afwasmiddel tasten de coating aan. Gebruik daarom enkel stoffen en middelen die specifiek bedoeld zijn voor het reinigen van verrekijkers, zoals de Zeiss Lens cleaning set.

lens cleaning

Vocht en zonlicht

Veel verrekijkers zijn spatwater- of volledig waterdicht. Hoewel de kans klein is dat je gaat duiken met je verrekijker, maakt het ze wel goed bestand tegen een flinke regenbui of een onbedoelde duik.

Is je verrekijker nat geworden? Dep hem droog met een microvezeldoek. Laat de kijker daarna op kamertemperatuur een paar dagen zonder beschermdoppen rustig drogen. Leg de kijker niet in direct zonlicht! Dit kan condens veroorzaken.

Laat je kijker ook als hij droog is niet (langdurig) in de zon liggen. De (rubberen) behuizing kan (haar)scheurtjes gaan krijgen en je loopt ook weer het risico op condensvorming. Laat de kijker ook absoluut niet in de auto liggen. Het dashboard van de auto kan in de zomer achter glas temperaturen van 40 tot 50 graden bereiken.

spottingscope en verrekijker

De beste keuze

De beste keus is voor iedereen anders. Waarvoor ga je hem gebruiken? Bekijk hiervoor onze keuzehulp voor verrekijkers. Daar leer je meer over alle mogelijkheden en welke kijkers hierbij passen. 

Meer inspiratie

Wil je nog meer inspiratie opdoen of nieuwe dingen leren? Bekijk dan de volgende artikelen of inspiratieblogs.

verrekijker keuzehulp

VERREKIJKER KEUZEHULP

Je wil een verrekijker aanschaffen. Maar welke kies je dan?

> Lees artikel

dieren

HOE WERKT EEN VERREKIJKER?

Hoe werkt een verrekijker nu precies?

> Lees artikel

vliegtuig

VLIEGTUIG SPOTTEN

Vliegtuig spotten, een fascinerende hobby. Ontdek onze belangrijkste tips.

> Lees artikel

vogelspotten

VOGELS SPOTTEN

Vogels je ziet ze overal. Maar waar moet je op letten bij het spotten?

> Lees artikel