De Melkweg fotograferen? Zo doe je dat!

Peterjan Jansen is een gepassioneerde architectuurfotograaf, die al veel indrukwekkende beelden heeft gecreëerd. Ondanks deze voorliefde voor architectuur is hij de laatste tijd veel bezig met astrofotografie. Een hele andere tak van sport waarbij andere technieken en benodigdheden komen kijken. De collectie met astrofoto's van Peterjan Jansen wordt steeds uitgebreider en bestaat onder meer uit de foto's die in dit artikel terugkomen. Peterjan heeft het zelfs voor elkaar gekregen om al meerdere keren de Melkweg op de foto te krijgen. Hij deelt graag zijn tips en tricks met ons.

Wat heb je minimaal nodig? |  Dark Sky Park in Nederland |  Camera Instellingen | Scherpstellen in het donker | Nabewerking 

Ook zo'n mooie foto maken? Bekijk hier onze musthaves!

Mooi hè, zo’n foto van een sterrenhemel? Deze foto’s zijn gewoon gemaakt in Nederland en op Menorca, één van de eilanden in de Middellandse zee. Hoewel er in Nederland veel lichtvervuiling is (straatlantaarns, auto’s, licht uit gebouwen) kun je met de meeste moderne camera’s toch een prachtige sterrenfoto maken als je maar de juiste accessoires hebt. Voor bovenstaande foto werd een Nikon D7100 spiegelreflexcamera met Tokina groothoekobjectief gebruikt. Verder heb je een goed statief nodig en een draadloze afstandsbediening. Het laatste ingrediënt: een mooie, heldere nacht en een donkere locatie.

Wat heb je minimaal nodig?

Bekijk onze musthaves hier

Het fotograferen van de Melkweg kun je het beste doen met een spiegelreflexcamera of systeemcamera, omdat je hierop lange sluitertijden (B -bulb stand) in kunt stellen. Die heb je nodig om zoveel mogelijk licht te vangen. Ook heb je een hoge ISO instelling nodig. Met de groothoeklens kun je zoveel mogelijk van de Melkweg op de foto zetten, bij voorkeur met een object op de voorgrond. Dat maakt de foto net even wat spannender. Het statief is nodig om er voor te zorgen dat je camera niet beweegt tijdens de lange sluitertijd. Om beweging helemaal te voorkomen gebruik je een afstandsbediening, in combinatie met de Captur Receiver, om de camera te ontspannen. Dan rest je alleen nog om het weerbericht in de gaten te houden!

Dark Sky Park in Nederland

Op websites zoals darksitefinder.com kun je opzoeken vanaf welke locatie je de Melkweg het beste kunt fotograferen. Gebruik deze website om bijvoorbeeld te kijken of er op je vakantie adres ook donkere plekken te vinden zijn.

De foto bovenaan dit artikel werd gemaakt in natuurgebied ‘De Alde Feanen’ in Friesland. Er is zelfs een “Dark Sky Park” in Nederland dat je kunt vinden op Terschelling. De “Boschplaat”, een natuurgebied ten oosten van Terschelling, wordt onderhouden door Staatbosbeheer. Er zijn zelfs acht locaties speciaal ingericht om naar de sterren te kijken en de Melkweg te kunnen fotograferen.

Ook zo'n mooie foto maken? Bekijk hier onze musthaves!

Camera instellingen

Deze foto’s zijn gemaakt met de volgende instellingen: Camera op RAW, de M stand, de ISO waarde op 6400, diafragma f/2.8 en een sluitertijd van 28 seconden. De sluitertijd is bij zulke foto’s essentieel! Omdat de aarde door blijft draaien, zal een te lange sluitertijd ervoor zorgen dat de sterren strepen worden. Je wilt echter wel dat je camera zo lang mogelijk licht verzamelt. Hier komt een afstandsbediening goed van pas. De huidige spiegelreflexcamera’s hebben namelijk vaste sluitertijden, probeer het maar eens op je eigen camera. De tijden lopen op naar maximaal 30 seconden in stappen van 5 seconden en daarna kom je op de Bulb stand uit, waarbij je zelf moet bepalen hoe lang de sluiter open staat. Nu is het zo dat je heel precies kan uitrekenen hoe lang je sluiter open kan staan voordat de sterren veranderen in strepen. Je hebt daarbij de grootte van je sensor en de instelling van je objectief nodig. Er zijn allerlei apps en websites die dit voor je kunnen uitrekenen (zoals Photopills), in dit geval dus 28 seconden. Dat kan je niet instellen op je camera, maar wel op de Hahnel Captur Timer Module (of op de Module Pro). Deze werkt met het 2.4Ghz radiosysteem tot wel 100 meter afstand. En dat biedt weer mogelijkheden voor een Melkweg-selfie…

Scherpstellen in het donker, hoe doe je dat?

Ook is het natuurlijk belangrijk om goed scherp te stellen, maar hoe doe je dat in het donker? Je kunt je objectief handmatig op oneindig zetten, maar dat is niet altijd erg nauwkeurig. Een andere mogelijkheid is om door middel van Liveview te kijken naar een heldere ster en hierop scherp te stellen. Ik heb echter hele goede ervaringen met het scherpstellen via de “hyperfocale afstand”. Dit is een wat technisch verhaal, maar het werkt echt heel goed en is ook bij “normale” fotografie heel goed te gebruiken. Bij Photopills (die van de app) hebben ze een “Academy”. Hier vind je heel veel over het fotograferen van de Melkweg. Lees op deze pagina’s vooral dit artikel: The Ultimate Photography Guide to Depth of Field (DoF). Het is zelfs mogelijk om het artikel te downloaden, zodat je het kan opslaan en het nog eens na kan lezen.

Ook zo'n mooie foto maken? Bekijk hier onze musthaves!

Nabewerking in de computer

Omdat er veel lichtvervuiling is in Nederland, is het zeker nodig om je RAW-foto na te bewerken met een bewerkingsprogramma. De kans is zelfs groot dat je in eerste instantie de Melkweg niet eens ziet op de foto. Deze foto’s zijn allemaal nabewerkt in Adobe Lightroom. Dit gaat als volgt: Pas als eerste het contrast en de mid-tone contrast (Clarity) aan. Mocht er lichtvervuiling van een stad aan de horizon te zien zijn, gebruik dan de “Gradient” tool om het licht niet overheersend te maken. Kijk ook eens wat de “Dehaze” tool doet voor je foto. Zelf heb ik daar goede ervaringen mee. Na al deze instellingen is de ruis van de foto natuurlijk ook omhoog gegaan, dus als laatste kijk je naar de “Noise reduction”. Bij het bewerken speelt persoonlijke smaak natuurlijk een grote rol: Wil je de foto wat blauwer, of juist met wat meer magenta? Het is aan jou om de mooiste instellingen te vinden.

  Terug naar de overzichtspagina