In augustus 1945 is het groot feest in de straten van New York; het is V-J Day (Victory Day over Japan tijdens de Tweede Wereldoorlog). Een US Navy matroos zoent een verpleegster terwijl zijn hand innig om haar middel ligt. De mensen op straat bekijken het tafereel lachend. De foto werd gemaakt door de beroemde Duits-Amerikaanse fotojournalist Alfred Eisenstaedt en verscheen full-page in Life Magazine.
© Alfred Eisenstaedt, (14 augustus 1945) V-J Day (The Kiss), Times Square, New York City
De spontane en hartstochtelijke foto werd één van de meest iconische en gereproduceerde foto’s uit de twintigste eeuw. Uit de foto spreekt hoop op vrede, blijdschap en feestvreugde. Maar toch roept het beeld zelfs nu nog vragen op. Want wie is dit koppel? En wat is het verhaal achter de foto?
Op 14 augustus begaf Eisenstaedt zich tussen de feestende menigte, gewapend met zijn Leica IIIa wilde hij zoveel mogelijk van de gebeurtenissen vastleggen. Anders dan veel fotografen uit zijn tijd gaf hij de voorkeur aan kleine 35mm camera’s, waardoor de mensen die hij portretteerde zich vaak niet bekeken voelden, of niet eens doorhadden dat ze gefotografeerd werden. Op deze manier kon hij vaak onopgemerkt dichtbij komen. Zijn wijze van fotograferen werd gekenmerkt door snelheid, en daarom weten we van veel mensen die hij vastlegde niet wie ze zijn of wat hun verhaal is. Zo bleef ook deze contrasterende foto van de kussende matroos en zuster omhuld door mysterie.
In een uitgave van Life Magazine in augustus 1980 werd een oproep geplaatst, of het koppel zich wilde melden. Maar liefst 11 mannen zeiden de matroos te zijn en 3 vrouwen de zuster. De compositie van de foto maakte het ook nog eens extra lastig om de identiteit van de twee vast te stellen, omdat hun gezichten niet goed te zien zijn.
Forensisch antropologen, fotografie experts en zelfs 3 astrofysici kwamen er aan te pas om het mysterie op te lossen. De astrofysici probeerden aan de hand van de zonsondergang, de schaduwen in Manhattan en de tijd waarop de foto genomen was (exact 5:51 pm) te duiden of de ooggetuigenverslagen die waren opgevraagd klopten. Dit was van belang omdat dezelfde foto ook genomen was vanuit een andere hoek, door een andere fotograaf, namelijk Victor Jorgensen. Die foto kreeg de titel ‘Kissing The War Goodbye’.
In 2012 werd er een boek uitgegeven; ‘The Kissing Sailor: The Mystery Behind the Photo That Ended World War II’, geschreven door Lawrence Verria and George Galdorisi die zich tientallen jaren over de kwestie bogen. De zeeman bleek George Mendonsa te zijn en de zuster Greta Friedman. Zijn tatoeages en littekens kwamen overeen met die op de foto. Friedman bleek een Oostenrijkse tandarts die in 1939 naar Amerika emigreerde.
Een bijzonder detail is dat op één van de 4 foto’s die Eisenstaedt van het tafereel nam, nog een persoon te zien is die onderdeel uitmaakt van het verhaal. Namelijk de Rita Petry, de toenmalige vriendin van Mendonsa. Uit bronnen blijkt dat Mendonsa de kus met Friedman toedicht aan het feit dat hij al flink wat gedronken had en niets anders voelde dan blijdschap dat de oorlog voorbij was. Zijn vriendin, Rita Petry, moet hem uiteindelijk vergeven hebben want de twee trouwden na de oorlog.
Eisenstaedt overleed in 1995 en beschouwde de foto van de kus als de beste uit zijn carrière. Daarnaast bewees hij dat je niet altijd met grote apparatuur hoeft te werken om mooie foto’s te nemen. Want het enige wat een fotograaf te doen staat, is het zoeken naar en het vastleggen van dat ene cruciale, verhalende moment.
© Victor Jorgensen, Kissing the War Goodbye (14 augustus 1945) Times Square, New York City
© Alfred Eisenstaedt, (14 augustus 1945) V-J Day (The Kiss), Times Square, New York City
Met de vriendin van Mendonsa, Rita Petry, op de achtergrond.