HDR-fotografie

Wat is HDR?

Met HDR-fotografie kan je het dynamisch bereik van je foto’s vergroten – HDR staat dan ook voor High Dynamic Range. Hiermee zorgt je dat elk deel van je foto mooi belicht is en de weergave dichterbij komt bij wat je ziet met je eigen ogen.

Dynamisch bereik | Foto schieten | Automatic Exposure Bracketing | Tips & advies | Bewerking

Wat is dynamisch bereik?

Een groot dynamisch bereik betekent simpel gezegd dat er meer nuances zitten tussen zwart en wit. Dit komt vooral van pas bij situaties waarbij het verschil tussen donker en licht groot is. Een camera heeft een beperkt dynamisch bereik, zeker als je dat vergelijkt met het menselijk oog. Je hebt misschien wel eens gemerkt dat als je met fel zonlicht fotografeert alle schaduwen dichtlopen, terwijl je hier met je eigen ogen geen last van hebt. Dit komt omdat het dynamisch bereik afhankelijk is van de sensor in de camera. Een full frame sensor presteert hierin bijvoorbeeld beter dan een cropsensor.

Hoe schiet ik een HDR-foto?

Met een HDR-foto gaan we een stapje verder dan wat er mogelijk is met een enkele ‘normale’ foto. Hiervoor maak je namelijk meerdere foto’s die qua beeld gelijk zijn, maar verschillen qua belichting. Bij de foto met de langste belichting zal je zien dat de schaduwen goed belicht zijn, maar dat de hooglichten overbelicht zijn en geen details meer bevatten. Aan de andere kant heb je op de foto met de kortste belichting juist in de lichtere delen van de foto nog veel details. Hierbij valt op dat juist de schaduwpartijen in de foto te donker zijn.

Belichting: 1/60 seconde

Belichting: 1/15 seconde

Belichting: 1/4 seconde

De gemaakte foto’s worden voor een HDR-foto samengevoegd tot één foto, waarbij van elke foto het juist belichte deel gebruikt wordt. Alle onder- of overbelichte gedeeltes worden hierbij dus niet gebruikt. Hoe meer foto’s, en dus meer stappen tussen de kortste en langst belichte foto, hoe geslaagder het resultaat. Maak minimaal drie foto’s, maar liever vijf of zeven.

HDR

Het eindresultaat van onze foto

Automatic Exposure Bracketing (AEB)

Veel camera’s beschikken tegenwoordig over de functie Automatic Exposure Bracketing (AEB), waarmee je veel werk uit handen genomen wordt. Je kiest hierbij namelijk drie belichtingen, die vervolgens alle drie direct achter elkaar geschoten worden met één klik op de sluiterknop. Op je camera stel je in hoe groot het verschil tussen de belichtingen moet zijn. Zo heb je één ‘neutraal’ belichte foto, en twee foto’s waarvan er één onderbelicht is en één overbelicht. Je kiest hier bijvoorbeeld voor een verschil van één stop tussen de foto’s. Vraagt de situatie erom kan je dit natuurlijk ook aanpassen, door bijvoorbeeld twee stops tussen je foto’s te kiezen.

Tips & advies

1. Fotografeer met een statief

Omdat het beeld in elke foto exact hetzelfde moet zijn, is het verstandig een statief te gebruiken. Op deze manier weet je zeker dat je camera tussen de opnames niet van positie verandert.

2. Houd je ISO zo laag mogelijk

Aangezien je met een statief werkt kan je je ISO laag houden. Zo voorkom je onnodig ruis en heb je de best mogelijke beeldkwaliteit.

3. Zet je autofocus uit

Om ervoor te zorgen dat op elke foto op dezelfde manier scherpgesteld is, raden wij aan autofocus uit te zetten om te voorkomen dat je camera tussendoor opnieuw op een andere plek scherpstelt. Uiteraard kan je wel de autofocus gebruiken vóór de eerste foto om de gewenste scherpstelling te bereiken. Als je tevreden bent, zet hem dan uit.

4. Pas alleen je sluitertijd aan

Maak elke foto met een andere sluitertijd, maar houd de andere instellingen gelijk. Als je je belichting zou aanpassen door middel van een ander diafragma heeft elke foto een andere scherptediepte. Dit wil je niet. Je kunt bijvoorbeeld bij elke foto een stop omhoog of omlaag gaan, oftewel een halvering of verdubbeling van je sluitertijd.

5. Voorkom beweging in je shot

Omdat alle foto’s gelijk moeten zijn aan elkaar, is HDR niet zo geschikt voor locaties waar veel beweging is. Denk hierbij aan een druk kruispunt of aan een bos waar de bomen door harde wind heen en weer gaan. Als je hier meerdere foto’s maakt op verschillende momenten, overlappen deze niet goed omdat het beeld elke keer anders is.

6. Let extra op de schaduwen en hooglichten

Voor een geslaagd resultaat is het belangrijk dat je het hele dynamische spectrum bedekt met je meerdere foto’s. Geef hierbij extra aandacht aan de schaduwen en hooglichten en zorg dat deze beide goed belicht zijn op je verschillende foto’s. Als alle beeldinformatie beschikbaar is, ben je verzekerd van een mooi resultaat.

7. Gebruik een afstandsbediening

Bij lange sluitertijden gebruik je bij voorkeur een afstandsbediening. Zo voorkom je trillingen bij het indrukken van de sluiterknop.

8. Fotografeer in RAW

Door in RAW te fotograferen heb je meer vrijheid in het nabewerken. Zo corrigeer je bijvoorbeeld makkelijk je witbalans achteraf.

Hoe bewerk ik een HDR-foto?

Hoewel je natuurlijk handmatig je foto’s kunt samenvoegen, zijn er gelukkig vele programma’s op de markt die dit voor je kunnen doen. Hierbij kies je simpelweg alle verschillende belichtingen die je van je foto hebt en het programma doet de rest. Uiteraard heeft ieder programma zijn eigen workflow en worden er verschillende bewerkingsopties aangeboden om het eindresultaat te finetunen.

Enkele programma's waarmee je HDR-foto’s kunt bewerken:



Meer lezen

wat is compositie

WAT IS COMPOSITIE?

Compositie kan je foto maken of breken. Ontdek onze belangrijkste tips.

> Lees artikel

witbalans

WAT IS DE WITBALANS?

Is je foto ineens veel geler of blauwer dan je van tevoren gedacht had? Geen paniek.

> Lees artikel

stops

WAT BETEKENEN STOPS?

Je hebt misschien al eens een fotograaf over stops gehoord. Maar wat is het?

> Lees artikel

histogram

WAT IS EEN HISTOGRAM?

Heb je je wel eens afgevraagd wat die grafiek op je scherm betekent?

> Lees artikel