Hoe doe je dat?
Ga snel naar: Noorderlicht; voorspellen en waarnemen | Wat neem je mee aan gear? | Camera instellingen | Ready, set, genieten!
Het noorderlicht heeft iets magisch. Er zijn al heel wat films over gemaakt. Een bekende is Brother Bear, maar wist je dat we in Nederland ook het noorderlicht kunnen zien? We leggen je in deze blog uit hoe dit komt en geven je tips mee zodat je zo ontspannen mogelijk je eerste kennismaking met het noorderlicht tegemoet kan treden.
Het is belangrijk om een klein stukje te vertellen hoe noorderlicht ontstaat. Je kunt namelijk dit magische fenomeen in de gaten houden en voorspellen. Hoe gaaf is dat! Het begint wanneer de zon een stroom geladen deeltjes de ruimte in stuurt. Dit heet zonnewind. Zo’n zonnewind doet er ongeveer één tot vier dagen over om de aarde te bereiken. Hier komt het in aanraking met het aardmagnetisch veld en worden ze afgebogen. Bij de Noord- en Zuidpool gebeurt dit versneld en daarnaast komen ze in aanmerking met zuurstof- en stikstofatomen. Zo ontstaat licht in verschillende kleuren wat we noorderlicht, zuiderlicht of Aurora’s noemen.
Het maakt niet uit of je dus naar het noordelijk of naar het zuidelijk halfrond gaat. De Aurora’s zijn daar ovaal gecentreerd boven elk magnetische pool. Op het noordelijk halfrond beweegt de Aurora meestal tussen de 70ste en 80ste breedtegraad.
Je kunt het noorderlicht het beste zien van september tot april. Dan is het donker genoeg. Op de website poollicht kun je de Aurora in de gaten houden en zien wat de KP-index is. KP-index geeft de sterkte aan van het licht. Deze index gaat van 0-9, waarbij 0 voor nauwelijks activiteit staat en 9 voor extreme activiteit. De waarde en wat je te zien krijgt is ook afhankelijk van waar je bent. Zo kun je bij KP-2 het noorderlicht zien in Noorwegen en Zweden en tussen KP-6 en KP-8 in Nederland. Een vereiste om het noorderlicht te zien is wel dat het heldere avond/nacht moet zijn.
Voordat we overgaan naar de instellingen van je camera gaan we het eerst hebben over wat je allemaal meeneemt als je op pad gaat om het noorderlicht te fotograferen. Een goede voorbereiding is het halve werk en helpt jou om ontspannen op weg te gaan.
Met een goede systeem- of spiegelreflex camera kom je een eind. Het liefst eentje die een hoge ISO aankan met niet al te veel ruis. Neem ook een goed statief, een draadontspanner die je aan je camera kan koppelen en een lichtsterk objectief mee. Zorg dat je op het lcd-schermpje van je camera kan scherpstellen en dat het licht hiervan zo laag mogelijk is. Zo kunnen je ogen wennen aan het licht en heb je minder last van strooilicht. Nu we het toch over strooilicht hebben. Plak ook gelijk het rode schrijflampje af.
Een statief zorgt ervoor dat je ontspannen je foto kan maken en dat de kans dat je foto bewogen is minder wordt. Een zo hoog mogelijk statief heeft de voorkeur omdat je naar boven fotografeert, maar dit ligt er helemaal aan waar je op dat moment bent en wat je zelf het mooiste vindt. Een tip van ons: neem isolatie buis mee als je naar koude oorden gaat, zodat je je statief gewoon met je handen kunt vastpakken.
Je kan natuurlijk op de ontspanknop van je camera drukken, maar ondanks dat hij op een statief staat veroorzaakt dit trillingen die je foto’s bewogen maken. Dit zou natuurlijk heel jammer zijn. Wil je zeker van je zaak zijn dan adviseren we om te kijken naar een afstandsbediening. Dit kan een draadontspanner zijn of één op batterij. Nu gaan batterijen en koud niet heel goed samen.
Extra batterijen meenemen is een must. Gelukkig hebben camera tegenwoordig ook interval in het menu staan. Je kan dus zelf je tijd instellen. Timelapses zijn razend populair en geeft mooi weer hoe het noorderlicht komt en gaat. Let hierbij wel op dat je dan een interval meter nodig hebt.
Het liefst zou je een objectief moeten hebben die lichtsterk en ook nog eens een groothoek is. Hiermee bedoelen we een groothoeklens van 24mm of breder. Waarom een groothoek? Dit komt omdat het noorderlicht zich breed uitstrekt over de hemel. Je wilt natuurlijk wel zoveel mogelijk op de gevoelige plaat vastleggen. Daarnaast wil je ook wat van je omgeving laten zien. Over de lichtsterkte van het objectief kan je het beste zeggen: The more, the better! Je wilt namelijk zo veel mogelijk details hebben in je foto hebben. Waarom zo kort mogelijke sluitertijd? Verderop in deze blog leggen we dit uit. Nog even verder over het objectief. Het is handig om een zonnekap te gebruiken. Dit om bevriezing van je voorste lens te voorkomen. Daarnaast is het verstandig om het (UV) filter van je lens te halen, dit zorgt namelijk voor vignettering.
Is het noorderlicht fotograferen moeilijk? Nee hoor. Als je al hebt geoefend met avond of nacht fotografie dan kan je zo beginnen. Wel hebben we een aantal tips voor je op een rijtje gezet die je kan gebruiken als leidraad.
We beginnen met de keuze of we in RAW of in JPEG gaan schieten. Voor wie niet het verschil weet tussen deze twee bestanden geven we in de blog: Wat is RAW-fotografie? Om het noorderlicht te fotograferen adviseren we om in RAW je foto’s te schieten. Dit geeft je namelijk de beste mogelijkheid om je foto in de post-productie te bewerken.
We hebben het al een beetje over ISO gehad. ISO is een instelling waarmee je tegen je camera zegt hoe lichtgevoelig je sensor mag zijn. Want hoe donkerder de omgeving hoe lichtgevoeliger je sensor moet zijn. Dit is fijn maar brengt ook een nadeel met zich mee. Er kan namelijk ruis ontstaan op je foto en dat willen we niet hebben. Het best is dan om in RAW je foto’s te schieten en dan in de nabewerking alle ruis weg te werken. Programma’s zoals Photoshop en Lightroom hebben namelijk geavanceerdere mogelijkheden om ruis uit je foto te halen met het behoud van details.
Als je je camera nog niet lang hebt of je begint net met fotograferen dan is in handmatige instellingen schieten lastig en misschien wel een beetje eng. Geen zorgen, als je voordat je het noorderlicht gaat fotograferen elke avond oefent, dan heb je het zo onder controle. En dat is precies wat deze functie doet. Schieten in manueel betekent dat jij de controle hebt over hoeveel licht je wilt gebruiken in je foto’s. Je kan namelijk je witbalans, ISO, focus en sluitertijd bepalen.
Witbalans is heel belangrijk als je gaat fotograferen. Als deze functie op automatisch staat dan kan het zijn dat je foto opeens veel geler of blauwer wordt. Om dat te voorkomen adviseren we je om de witbalans in te stellen op daglicht of als je al wat verder gevorderd ben rond de 3500 en 4000 graden Kelvin. Zo voorkom je dat je foto’s te geel of te blauw worden.
Voor een goede foto is een sluitertijd van ongeveer 10-30 seconde voldoende. Hier valt nog wel mee te spelen. Ons advies is wel om niet langer dan 30 seconden te doen. Want als je een langere sluitertijd gebruikt dan heb je kans dat de foto in een groene waas veranderd. Let er wel op dat je ruisonderdrukking bij lange sluitertijd uit hebt staan. Dit zorgt namelijk voor zogenoemde “hot-pixel”. Zie je dit bij de nabewerking alsnog? Dan zijn er genoeg mogelijkheden om deze uit je foto te halen, maar voorkomen is beter dan genezen.
Je diafragma kan je het beste in stellen met een zo’n laag mogelijke F-waarde. Hoe hoog ligt aan het objectief dat je meeneemt. Als je een diafragma kan zetten op F/2.8 zit je goed.
Zo nu ben je klaar om het noorderlicht te fotograferen. Nog een laatste tip vanuit ons: vergeet niet te genieten. Het is zo mooi!
Meer lezen
Wil je nog meer inspiratie opdoen of nieuwe dingen leren? Bijk dan onze andere keuzehulp artikelen of inspiratieblogs.
Compositie kan je foto maken of breken. Ontdek onze belangrijkste tips
Fotograferen met tegenlicht kan moeilijk zijn, maar niet met deze tips.
Wat is bokeh en hoe creëer je het? Dat en meer lees je in dit artikel.
Wat is ISO, wat betekent het voor jouw foto’s en hoe stel je het in?